Κυριακή 7 Δεκεμβρίου 2014

Η βράκα και οι βρακάδες στη Νάξο

Κόρωνος 1910
Η βράκα και τα βρακαδίστικα στη Νάξο ουσιαστικά είχαν ένα μοτίβο και γύρω από αυτό αναλόγως το χωριό αλλά και το γούστο του βρακά υπήρχαν μικροδιαφορές.
Παίρνοντας πληροφορίες από τη λαογραφική μελέτη του Γεωργίου Απ. Ψαρρού και της Κυριακής Γ. Ψαρρού ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΙΣ ΜΝΗΜΕΣ θα λέγαμε πως:
Τα βρακαδίστικα αποτελούνταν από τη ‘’βράκα’’, που σούρωνε στο πάνω μέρος της με ένα χοντρό , γερό κορδόνι με το οποίο δενόταν σφιχτά στη μέση. Εκεί τυλιγόταν και η ζώνη που μπορούσε να είναι φαντή, πλεχτή ή να έχει φτιαχτεί από το ίδιο το ύφασμα της βράκας. Στο πάνω μέρος του σώματος εξωτερικά βρισκόταν το ‘’μπιρίκο’’ , κάτι ανάλογο με το σημερινό γιλέκο . που έκλεινε σταυρωτά και δενόταν στο πλάι με κορδόνι. Τόσο το μπιρίκο όσο και η βράκα, κατασκευάζονταν από...

ένα είδος υφάσματος που λεγόταν ‘’δίμιτο’’ .

Αγγίδια

Τα εσώρουχα του βρακά ήταν το φαρδύ καποτένιο άσπρο σώβρακο , στο σχήμα της βράκας , που έδενε στη μέση όπως και αυτή και η ανδρική φανέλα , πάνω στην οποία έμπαινε το αλατζαδένιο ή τσοκοφένιο πουκάμισο . Αυτό από τη μέση του και κάτω ήταν κλειστό , ενώ από τη μέση του και πάνω ήταν ανοιχτό και κούμπωνε με κουμπιά , που μερικές φορές ήταν τσίγκινα . Αντί για γιακά είχε μια χοντρή τραχιλιά με πλάτος 2εκ. περίπου . Ανάμεσα στο πουκάμισο και τη φανέλα βρισκόταν και το πουγκί . Αυτό ήταν ένα μικρό πάνινο σακουλάκι που σούρωνε στο πάνω μέρος του και κρατούσε τα χρήματα του βρακά , στου οποίου τον λαιμό ήταν κρεμασμένο .
Όταν έκανε πολύ κρύο , πάνω από όλα αυτά φοριόταν η πατατούκα , χοντρό , βαρύ ρούχο με πλατιά πέτα . Οι κάλτσες των βρακάδων ήταν πλεχτές με καλοκλωσμένη , δίχρωμη (μπλε κόκκινη) και βαμβακερή κλωστή . Έφθασαν ως λίγο πιο κάτω από το γόνατο , όπου δένονταν με τους χρωματιστούς , φαντούς καλτσοδέτες . Οι σκολιανές κάλτσες είχαν στο πλάι , σε όλο το μήκος τους , ένα ωραίο σχέδιο με μικρούς ρόμβους , ενωμένους στις κορφές τους , που λεγόταν ‘’ντάκος’’ .


Αγερσανί



Απείρανθος

Οι βρακάδες φορούσαν ακόμη ένα κόκκινο φέσι στο κεφάλι τους . Γύρω από αυτό υπήρχε τυλιγμένο το ‘’(γ)υρομάντηλο’’ , ένα πανί σαν πετσέτα , που προστάτευε το καθημερινό φέσι από τον ιδρώτα και που στο σκολιανό δεν ήταν απαραίτητο . Μερικοί γέροι που είχαν κάποιο σοβαρό πένθος αντί για φέσι φορούσαν τον κούκο που έμοιαζε με τα γνωστά γούνινα καπέλα των Ρώσων.


Απείρανθος



Απείρανθος
Για παπούτσια φορούσαν τις καθημερινές τα ξώραφα με τους αγριοδέτες και για σκολιανά τα σκαρπίνια κόκκινου ή μαύρου χρώματος .
Πέρα λοιπόν από αυτό το μοτίβο , όπως βλέπουμε και στις φωτογραφίες , υπήρχαν και οι ιδιαιτερότητες ή το γούστο του βρακά , έτσι βλέπουμε στην Κόρωνο μέλη της οικογένειας Μουτσόπουλων να φορούν στιβάνια αντί για σκαρπίνια , βλέπουμε τους βρακάδες των κάτω χωριών να φοράνε πέδιλα αντί για ξώραφα , βλέπουμε τόσο στην Απείρανθο όσο και στη Κόρωνο και τα άλλα χωριά πολλά φέσια να έχουν φούντα αρκετά μεγάλη στο μέγεθος και πολλές άλλες μικροδιαφορές ή μπορεί υιοθετούσαν τις βράκες άλλων περιοχών του Αιγαίου (ο Σιφνιός στην Κόρωνο ονομάστηκε έτσι γιατί όταν ήταν στα Βρουλά σαν αμπελουργός υιοθέτησε τη Σιφνιώτικη βράκα και με αυτή γύρισε στη Κόρωνο ).

Απείρανθος


Απείρανθος


Απείρανθος

Απείρανθος




Απείρανθος



Απείρανθος



Απείρανθος


Απείρανθος





Απείρανθος


Γαλανάδο



Γαλανάδο



Γαλανάδο



Κεραμωτή



Κεραμωτή





Κόρωνος





Κόρωνος


Κόρωνος


Κόρωνος 1904


Κόρωνος





Κόρωνος



Κόρωνος





Κόρωνος





Κόρωνος





Κόρωνος





Κόρωνος


Κωμιακή



Κωμιακή





Κωμιακή


Μέση





Μέση



Μέση





Μονή



Νάξος


Νάξος





Νάξος



Νάξος





Νάξος


Σκαδό





Φιλότι





Φιλότι





Φιλότι





Φιλότι



Δεν υπάρχουν σχόλια: