H κατοικία στην Απείρανθο κάποτε...

Τα σπίτια τα κτίζανε διώροφα με κάμαρες από πάνω. Το κάτω σπίτι αποτελούσε η αυλή, ο ματζές και το μαεργειό με τη καμινάδα για τη φωτιά. Είχε και κατώγια που βάζανε τα ξύλα τους αλλά και τα ζώα τους. Από κάτω με καμιά 20αρια σκάλες ανέβαινες στο πάνω σπίτι το οποίο είχε μια μεσοκάμαρα (κρεβατοκάμαρα) και τη σάλα (τραπεζαρία).
Όταν έχτιζαν το σπίτι το χτίζανε με άμμο, ασβέστη και πέτρες, στα θεμέλια του σφάζανε ένα ζωντανό κρέας για γούρι.
Η στέγη ήτανε με κονταρίδες, αστυβές και φύκια, από πάνω ρίχνανε το χώμα. Τη καμινάδα τη χτίζανε στο μαεργειό, καμιά φορά κάνανε κρεβατότοπο στο μαεργειό και έβαζαν ένα μπερντέ για να μη φαίνονται πάνω στο κρεβάτι.
Τα έπιπλα του σπιτιού ήταν: το μπορό (μπουφές), το τραπέζι, ο καναπές και μια καρυδίτικια κασέλα. Στολίζανε τη καμινάδα με... ντζέντζερα, κατσαρόλες, ιμπρίκια και κουτάλες. Είχανε ανάπλια, χράμια, κουβέρτες, παπλώματα, κατωσέντονα, πανώχραμα, πεσκίρια και πετσέτες. Το σπίτι το στόλιζαν με μπερντέδες, στόρια, κασελοσκεπάσματα, πάντες, μαξελαράκια, τραπεζομάντηλα, μαντηλοθήκες, βάζανε επίσης στους τοίχους κάντρα οικογενειακά στολισμένα με πεσκίρια.
Στην αυλή χτίζανε τα κατώγια με χώρισμα στη μέση για να βάζουν τα άχερα χώρια από τα ζωντόβολα. Εκεί βάζανε και τις όρνιθες. Επίσης στην αυλή υπήρχε μια μεγάλη θερίδα όπου μέσα βάζανε τη λαϊνα, λαϊνοθήκη το λέγανε. Κάποια σπίτια στην αυλή είχανε και φούρνο.


Πληροφορίες από: Άμεσος Συλλογή Λαογραφικού Υλικού Εξ Απειράνθου Νάξου, της φοιτήτριας Μυτιληναίου Σοφίας του Δημητρίου όπως αυτή είναι δημοσιευμένη στην ψηφιακή βιβλιοθήκη Πέργαμος.
Αντιγραφή επιμέλεια Ελένη Ι. Σοϊλέ

ΟΡΕΙΝΟΣ ΑΞΩΤΗΣ